Mục lục bài viết
Khi được nhà tuyển dụng hỏi: “Em mong muốn mức lương khởi điểm là bao nhiêu?”, có không ít bạn ứng viên tỏ ra bối rối vì không biết phải trả lời sao cho hợp lý. Nói cao quá thì sợ người ta từ chối vì cho rằng mình ảo tưởng sức mạnh, mà nói thấp quá thì lại sợ thua thiệt với công sức mình bỏ ra.
Vậy nên trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách deal lương để bạn hiểu chi tiết nhất từ mindset cho tới tuyệt chiêu để deal lương thành công.
» Tham khảo: Kinh nghiệm phỏng vấn xin việc
Trước khi bước đến vòng deal lương, bạn cần:
Đây là bước nghiên cứu và đánh giá tất cả các yếu tố liên quan đến bản thân, công việc cũng như nhu cầu thị trường. Từ đó, bạn mới có cơ sở để đề xuất mức lương mà bạn mong muốn.
Cụ thể, bạn cần nghiên cứu 4 yếu tố sau:
» Có thể bạn quan tâm: Cách giới thiệu bản thân khi phỏng vấn
Trước khi tiến hành deal lương, mỗi công ty sẽ cung cấp cho HR một quỹ lương cụ thể, chẳng hạn 10-12 triệu/tháng. Trong trường hợp ứng viên đề xuất mức lương 15 triệu/tháng thì chắc chắn nhà tuyển dụng sẽ phải deal lương về ngưỡng ban đầu, thậm chí là thấp hơn.
Nhưng nếu ứng viên chỉ dám đề xuất mức lương 8 triệu/tháng, tức là thấp hơn quỹ lương mà công ty có thể chi trả, thì cũng không có chuyện nhà tuyển dụng nâng mức lương lên 10 triệu/tháng cho ứng viên đâu. Thậm chí họ còn đưa ra nhiều lập luận sắc bén để hạ mức lương xuống ngưỡng thấp nhất, nhằm mục đích tiết kiệm chi phí quản lý nhân sự cho công ty.
Đó là lý do vì sao bạn cần chuẩn bị một cái đầu lạnh kèm theo những luận xác đáng để không bị nhà tuyển dụng chèn ép trong quá trình đàm phán. Bạn nên nhớ trong quá trình phỏng vấn, nhà tuyển dụng phải nhìn ra tiềm năng gì đó của bạn thì mới nhận bạn vào làm, tức là phần thể hiện của bạn xuất sắc hơn những ứng viên khác. Vì vậy đừng để những lý do kiểu như "Em chưa có kinh nghiệm nên mức lương như vậy là còn cao đấy" của nhà tuyển dụng đánh lừa bạn nhé.
Cuối cùng thì cũng đã đến thời khắc deal lương chính thức với nhà tuyển dụng. Lúc này chắc hẳn nhiều bạn sẽ cảm thấy lo lắng và hồi hộp hơn cả khi đi phỏng vấn trước đó. Nhưng không sao, hãy hít một hơi thật sâu và làm theo hướng dẫn deal lương sau:
- Trường hợp 1: Bạn đã đi làm và đã có lương
Hãy đề xuất mức lương cao hơn một chút so với mức lương tại công ty cũ. Còn việc cao hơn bao nhiêu phải phụ thuộc vào khả năng hoàn thành công việc của bạn:
- Trường hợp 2: Bạn đã đi làm nhưng làm không lương
Bạn có thể tự tin deal lương giống như trường hợp 1 vì mình là người đã có kinh nghiệm, nhưng thay vì căn cứ vào mức lương cũ để đề xuất mức lương mới thì bạn sẽ căn cứ vào mức lương trung bình của thị trường. Mức deal hợp lý nhất là tăng 10-15%.
- Trường hợp 3: Bạn chưa từng đi làm
Đối với người mới ra trường thì chúng tôi khuyên bạn khoan thương lượng lương ở công việc đầu tiên nếu nhà tuyển dụng không đề cập tới, trừ khi bạn là người có tiếng tăm trong trường đại học của mình và có rất nhiều trải nghiệm thời sinh viên.
Bạn biết không, khoảng cách giữa trường đại học và thị trường việc làm là rất lớn. Khi mà bạn chưa biết được thị trường mong đợi như thế nào, chưa biết mình thật sự có thể làm việc một cách ngon lành được hay không mà đã đi kỳ kèo lương bổng thì đó là điều không nên.
Thời điểm tuyệt vời nhất cho một bạn trẻ mới ra trường thảo luận về vấn đề lương bổng là sau 2 tháng thử việc. Khi các bạn đã hiểu được mong muốn của doanh nghiệp và thể hiện được bản lĩnh của mình rồi, thì quá trình deal lương sẽ suôn sẻ hơn rất nhiều.
Thường sẽ quá trình phỏng vấn được chia ra thành 2 vòng, tuy nhiên có vài công ty lớn thì yêu cầu khắt khe hơn, có thể lên tới 3 vòng. Và những nhân vật xuất hiện trong buổi phỏng vấn thường là người phụ trách tuyển dụng, quản lý bộ phận tuyển bạn vào hoặc là sếp quản lý cấp cao hơn.
Phỏng vấn vòng 1 thường sẽ là thời điểm kiểm tra quy tắc ứng xử, năng lực, thái độ, xem bạn có phù hợp với công việc hay môi trường làm việc của công ty không. Thế nên đây không phải thời điểm thích hợp để hỏi về vấn đề lương bổng.
Bạn cứ yên tâm vì nhà tuyển dụng đã sắp xếp thời điểm thích hợp nhất để trao đổi với bạn về vấn đề này là kết thúc vòng phỏng vấn cuối. Nếu như bạn chưa cống hiến được gì cho công ty mà đã hỏi trước về lương bổng, điều này có thể khiến bạn mất điểm trầm trọng trong mắt nhà tuyển dụng đấy.
Lương thưởng nên được coi là bí mật giữa bạn với công ty cũ. Nếu nhà tuyển dụng không đề cập đến thì bạn cũng không cần nói ra làm gì, bởi vì biết đâu mức lương mới mà tuyển dụng đưa ra lại cao hơn nhiều so với mức lương cũ thì sao.
Còn nếu nhà tuyển dụng ngỏ ý muốn biết mức lương cũ trong lúc phỏng vấn thì bạn nên lái câu hỏi sang hướng khác bằng cách hỏi ngược lại nhà tuyển dụng xem họ đang tìm kiếm điều gì ở ứng viên lý tưởng. Sau đó đưa ra mức lương bạn mong muốn và lý do tại sao bạn xứng đáng với mức lương này, thay vì trả lời mức lương cũ.
Kết quả của quá trình deal lương sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi trong tương lai của bạn, vì vậy đừng để nhà tuyển dụng tỏ ra lấn lướt. Bạn cũng cần chủ động đặt câu hỏi để khai thác thêm thông tin liên quan đến lương. Chẳng hạn như thông tin về thưởng chuyên cần, thưởng KPI, phụ cấp xăng xe, phụ cấp ăn trưa và đặc biệt là bảo hiểm.
Nhà tuyển dụng thì lúc nào cũng muốn hạ mức lương xuống mức thấp nhất để tiết kiệm chi phí, nhưng nếu họ đưa ra mức lương quá thấp - thấp dưới mức chấp nhận được thì bạn nên cân nhắc từ chối offer để bảo vệ quyền lợi của bản thân. Nếu như công ty có quyền lựa chọn bạn giữa hàng trăm ứng viên khác thì bạn cũng có quyền lựa chọn một công ty để gắn bó lâu dài giữa hàng trăm công ty khác.
Tối thiểu thì lương cũng phải đủ để bạn trang trải sinh hoạt phí bao gồm tiền nhà, tiền ăn, tiền chi phí đi lại và nhiều khoản lặt vặt khác nữa. Nếu nhân viên không đủ tiền ổn định cuộc sống thì lấy đâu ra tinh thần và sức lực để cống hiến cho công ty, đúng không nào?
Giả sử bạn có kinh nghiệm 1 năm làm nhân viên SEO web ở công ty X, khi deal lương cho vị trí tương tự ở công ty Y, bạn nên đề xuất mức lương mong muốn là khoảng 10-15 triệu/tháng, trong đó con số 10 triệu là mức lương tối thiểu mà bạn cảm thấy chấp nhận được. Không nên nói toẹt ra là “Tôi mong muốn mức lương 12 triệu/tháng”. Việc đề xuất một con số cụ thể như vậy nên dành cho nhà tuyển dụng.
Cùng với 5 lưu ý về cách deal lương mà chúng tôi vừa nói trên đây, bạn cũng cần tránh đề cập đến những vấn đề này trong quá trình đàm phán nhé.
“Tôi cần được cung cấp ABC ở nơi làm việc” là câu nói giết chết mọi ấn tượng tốt đẹp mà bạn cố gắng thể hiện ở những vòng phỏng vấn trước đó. Xin nhắc lại một lần nữa, hãy tập trung làm nổi bật giá trị mà bạn có thể mang lại cho công ty thay vì tập trung mọi thứ vào bản thân mình.
Bạn biết đấy, deal lương cũng là kỹ năng dành cho nhân viên cũ chứ không phải chỉ ứng viên mới cần.
Trên thực tế, có không ít trường hợp nhân viên cũ tỏ ra bất mãn với công ty vì nhận được mức lương thấp hơn nhân viên mới trong khi khối lượng công việc là như nhau, thậm chí còn phải tốn thời gian đào tạo cho nhân viên mới.
Nếu bạn cũng trong tình trạng tương tự như trên, bạn có thể đề xuất cấp trên tăng lương cho mình hoặc yêu cầu công ty phải deal lại mức lương mới thì mới đồng ý gia hạn hợp đồng làm việc. Tuy nhiên, đừng nêu lý do là vì nhân viên mới nhận được tiền lương cao hơn, hãy tập trung vào các luận điểm như thâm niên, mức độ gắn bó, độ thạo việc,...
Deal lương là bước cuối cùng và cũng là bước quan trọng nhất trong suốt quá trình tuyển dụng, bởi nó ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi chính đáng mà bạn xứng đáng được hưởng trong thời gian làm việc tại công ty. Nắm được cách deal lương hiệu quả, bạn không những có được mức lương như ý, mà còn có được cả sự hài lòng trong công việc. Chúc bạn deal lương thành công nhé!
» Tham khảo: Cách viết thư cảm ơn sau phỏng vấn