Mục lục bài viết
Dân IT nói thật đi, bạn có cảm thấy lo lắng, bồn chồn khi vừa nhận được thư mời phỏng vấn hay không? Nếu có thì hãy bình tĩnh lại nào. Thật ra một buổi phỏng vấn xin việc cũng chỉ như một buổi trò chuyện cởi mở với người lạ mà thôi. Nếu bạn chưa biết cần chuẩn bị những gì cho buổi phỏng vấn sắp tới thì đây chính là bộ câu hỏi phỏng vấn thường gặp dành riêng cho dân IT.
» Tìm hiểu: Quy trình phỏng vấn IT
Bộ câu hỏi phỏng vấn IT được chia thành 3 dạng:
- Dạng 1 là các câu hỏi phỏng vấn cơ bản. Cũng chính vì là câu hỏi cơ bản nên bạn sẽ gặp nó ở tất cả các buổi phỏng vấn chứ không riêng gì phỏng vấn ngành IT;
- Dạng 2 là các câu hỏi chuyên môn;
- Dạng 3 là các câu hỏi kiểm tra kỹ năng mềm.
- “Bạn hãy giới thiệu một chút về bản thân mình”
Đây tưởng chừng là câu hỏi rất dễ nhưng lại không dễ chút nào. Nếu bạn định trả lời theo kiểu “Em là Nguyễn Văn A. Năm nay em 25 tuổi. Em tốt nghiệp trường Đại học Công nghệ - ĐHQG Hà Nội” thì bạn nhầm rồi. Tất cả những thông tin kể trên đều đã trình bày rõ ràng trong CV, thế nên đây không phải là câu trả lời mà nhà tuyển dụng mong muốn.
Thay vào đó, hãy trả lời công thức sau: Nói lời cảm ơn → Làm nổi bật thành tích → Thể hiện nguyện vọng.
Ví dụ thế này:
“Trước tiên em xin cảm ơn anh/chị cùng quý công ty đã tạo điều kiện cho em tham gia buổi phỏng vấn ngày hôm nay để em có cơ hội được thể hiện năng lực của bản thân cũng như nguyện vọng ứng tuyển vào vị trí Full-Stack Web Developer mà công ty đang tìm kiếm.
Em xin giới thiệu về bản thân mình. Em là Nguyễn Văn A, 25 tuổi. Em đến từ Hà Nội. Em tốt nghiệp loại Khá trường Đại học Công nghệ - ĐHQG Hà Nội. Đến nay em đã có kinh nghiệm 3 năm làm việc tại vị trí tương đương. Em thành thạo PHP, CSS, Javascript, HTML, Bootstrap và biết một chút về Zend Framework. Ngoài ra em cũng có kiến thức về Photoshop ở mức cơ bản.
Trước khi tham gia phỏng vấn, em cũng đã tìm hiểu sơ qua về quý công ty và nhận thấy đây là môi trường làm việc lý tưởng dành cho những bạn trẻ như em. Em thực sự mong muốn được cống hiến và trở thành một mảnh ghép của quý công ty trong thời gian tới.”
Lưu ý, với câu hỏi này, bạn chỉ nên nói ngắn gọn trong khoảng 1-2 phút, bởi đây không phải trọng tâm của buổi phỏng vấn.
- “Hãy nói về những dự án nổi bật mà bạn từng làm, và nhiệm vụ của bạn trong mỗi dự án là gì?”
Nhiều HR từng phỏng vấn qua hàng chục, thậm chí hàng trăm bạn ứng viên có chia sẻ với chúng tôi rằng: ở giai đoạn trước, nội dung trong CV của các bạn IT khá “nghèo nàn”, đôi khi HR còn phải giúp các bạn biên tập lại, nên rất ít khi nói dối. Nhưng ngày nay, nhờ có sự giúp đỡ của headhunt và các tool làm CV nên các bạn ấy có xu hướng nhận thành tựu chung của cả team thành thành tựu riêng của cá nhân mình, mục đích chính là để làm đẹp CV.
Thế nên lời khuyên duy nhất mà tôi muốn dành cho bạn khi trả lời câu hỏi này, đó là thành thật, bởi HR thường sử dụng rất nhiều “mánh” nghiệp vụ để kiểm chứng độ xác thực trong câu trả lời của bạn. Chẳng may bạn nói dối và bị phát hiện, điều này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến uy tín và cơ hội việc làm của bạn sau này.
- “Bạn có kế hoạch hay mục tiêu gì trong 5 năm tới không?”
Với câu hỏi này, hãy chia câu trả lời thành 2 phần: một phần là mục tiêu ngắn hạn, phần còn lại là mục tiêu dài hạn.
Việc đưa ra mục tiêu và định hướng rõ ràng sẽ cho nhà tuyển dụng thấy được tầm nhìn và sự chuyên nghiệp của bạn, từ đó giúp họ tin tưởng rằng bạn là sự lựa chọn hoàn toàn đúng đắn.
» Tham khảo: Kinh nghiệm tuyển dụng
Một số câu hỏi phỏng vấn IT mang tính chuyên môn có thể được hỏi như:
Forking Workflow có ưu điểm gì?
Session và Cookie khác nhau ở đâu?
Có mấy dạng chuẩn hóa dữ liệu?
Làm thế nào để một doanh nghiệp có thể bảo mật thông tin?
Ngoại lệ (Exception) là gì? Phân biệt giữa Check và Uncheck Exception?
Trong cơ sở dữ liệu, câu lệnh Delete và câu lệnh Truncate khác nhau ở đâu?
Bạn từng sử dụng Visual Studio Code chưa? Giữa Visual Studio và Eclipse thì bạn chọn cái nào?
Bạn chuyên về front-end hay back-end?,...
Phần này chính là trọng tâm của mỗi buổi phỏng vấn, do đó thời lượng dành cho những câu hỏi chuyên môn như vậy thường chiếm khoảng 50-60%.
Một số câu hỏi về kỹ năng mềm mà bạn có thể gặp trong buổi phỏng vấn IT như:
Bạn đối phó với áp lực trong công việc như thế nào?
Hãy kể cho chúng tôi nghe về một lần bạn mắc sai phạm và cách bạn khắc phục sai phạm nó.
Bạn quản lý quỹ thời gian trong ngày của mình như thế nào?
Khi khách hàng yêu cầu bạn làm đi làm lại sản phẩm quá nhiều lần nhưng vẫn không đồng ý, thậm chí yêu cầu bồi thường, bạn sẽ làm gì?
Bạn thích làm việc theo nhóm hay làm việc cá nhân?
Bạn sắp xếp công việc như thế nào khi phải làm cùng lúc nhiều dự án khác nhau?
Bạn muốn được tự do thời gian và địa điểm làm việc, hay làm việc theo lịch trình cố định?
Nếu là một Leader, và khi trong team của bạn xảy ra bất đồng quan điểm giữa các thành viên, hoặc bất đồng giữa thành viên trong nhóm với chính bạn, bạn sẽ làm như thế nào?,...
Kiến thức chuyên môn là một trong những điều kiện cần và đủ để doanh nghiệp đánh giá được năng lực làm việc của nhân viên.
Người làm việc trong ngành CNTT cần có hiểu biết cơ bản liên quan đến máy tính, ngôn ngữ lập trình, phần mềm, mạng máy tính, an toàn thông tin,...Sau đó lại tùy theo từng chuyên ngành mà yêu cầu mức độ chuyên sâu khác nhau. Ví dụ bạn là kỹ sư an ninh mạng thì bạn cần tập trung chuyên sâu vào an toàn và bảo mật thông tin, còn kiến thức liên quan đến thiết kế web thì chỉ cần biết sơ qua là được.
IT là một ngành vô cùng năng động và có sự đào thải mạnh mẽ. Vì thế, để có thể tồn tại và không bị tụt hậu trong ngành này, ít nhất chúng ta cần có một niềm đam mê bất tận với công nghệ, cùng với đó là khả năng nắm bắt thông tin một cách nhanh nhạy. Điều này sẽ giúp chúng ta có nhiều cơ hội phát triển hơn trong tương lai.
Và trong quá trình tuyển dụng IT, nhà tuyển dụng thường sẽ ưu tiên lựa chọn những ứng viên biết “làm mới” kho kiến thức của bản thân theo từng ngày. Do đó, đừng ngại ngần chứng minh cho họ thấy tiềm năng phát triển của bạn thông qua việc học hỏi thêm kiến thức mới và áp dụng kiến thức đó vào công việc của bạn nhé.
Ngoại ngữ, cụ thể là tiếng Anh, hiện đang là ngôn ngữ thông dụng nhất trong ngành CNTT. Từ tài liệu, giao diện, ngôn ngữ lập trình đến các nền tảng hỗ trợ đều sử dụng ngoại ngữ này.
Một trường hợp dễ thấy đó là khi search các tài liệu hướng dẫn hoặc giải đáp thắc mắc về IT. Bạn sẽ để ý thấy số lượng tài liệu và video bằng tiếng Việt trên Youtube là rất hạn chế, đã thế phụ đề còn không chuẩn. Như vậy bạn đã thấy được tầm quan trọng của kỹ năng nghe - hiểu tiếng Anh rồi chứ?
Ngoài ra, khả năng sử dụng ngoại ngữ (tiếng Anh) thành thạo còn đem đến cho bạn cơ hội được đi tu nghiệp và hợp tác với các khách hàng nước ngoài.
Kỹ năng mềm cũng được xem là một yếu tố quan trọng tạo nên một IT thành công.
Có 5 nhóm kỹ năng mềm cơ bản mà dân IT nào cũng cần trau dồi và phát triển, đó là: kỹ năng xử lý vấn đề, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng đọc & nghiên cứu tài liệu, kỹ năng thuyết trình, và cuối cùng là kỹ năng làm việc nhóm. Những nhóm kỹ năng này sẽ giúp bạn thu thập thông tin, gia tăng hiệu suất làm việc và xây dựng được môi trường làm việc thân thiện, tích cực.
Bạn đã sẵn sàng bước vào buổi phỏng vấn sắp tới nhờ vào bộ câu hỏi phỏng vấn IT mà chúng tôi vừa gợi ý trên đây chưa? Hãy luyện tập nhiều hơn nữa và chuẩn bị tinh thần thật tốt nhé!